په برټيش کتابتون کي،د پښتو د پخوانييو چاپي اثارو تشريحي کتابښود

انجيل د افغانانو دپاره
ژباړونکي : آی . لويوينتل او ايچ . آر . جېمز
کره کتوونکی او له اصلي يوناني متن سره مقابله کوونکی : هـ . ج . راورټي
خپروونکی : . . .؟
د چاپ ځای : براډفرډ آن اېون
د چاپ کال : ۱۸۶۴م
ټول مخونه : . . .؟
موضوع : په دې کتاب کي، لکه څنګه چي ادعا کيږي، د آی . لويوينتل او ايچ . آر . جېمز د ژباړل سوي انجيل يوه کوچنۍ برخه په غور سره کتل سوې؛ او له اصلي يوناني متن سره پرتله سوې ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.a.7.
په بريټيش کتابتون کي، د نورو مسيحي اثارو د پښتو ژباړو لپاره، د المارۍ دغه نخښي وګورئ :
14163.a.1(1)
14163.a.1(5)
14163.aa.1
14163.aa.2
14163.aa.3
14163.aa.4
14163.aa.5
14163.a.2.(3)
14163.a.4
14163.a.5.
14163.a.6.
14163.a.8
په بريټيش کتابتون کي، د انجيل د يوې بشپړي خطي نسخې او ځينو نورو مسيحي خطي اثارو، د المارۍ نخښي :
Or 9729
Or 71 b10
Or 71 cc4

The Gospel for the Afghans
Being a short critical examination of a small portion of the New Testament in Paştó or Afğā́n language [as translated by I. Loewenthal and Major H.R. James] and a comparison with its original Greek, from which it is said to have been made( London: n.p.,1864) pp. �14163.a.7.
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.a.1(1)
14163.a.1(5)
14163.aa.1
14163.aa.2
14163.aa.3
14163.aa.4
14163.aa.5
14163.a.2.( 3 )
14163.a.4
14163.a.5.
14163.a.6.
14163.a.8
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
Or 9729
Or 71 b10
Or 71 cc4


انجيل شريف په معرفت ديوحنا
ژباړونکی : نامالوم
خپروونکی : بريټيش انډ فارن بايبل سوسايټي
د چاپ ځای : لاهور
د چاپ کال : ۱۹۳۷م
ټول مخونه : ۱۵۷
موضوع : لکه څنګه چي له نامه يې مالوميږي، په دې کتاب کي د يوحنا يا جان د انجيل بيان راغلئ دئ . د مخکنيیو چاپونو په پرتله يې ترجمه ساده او روانه ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto d 32

Injíl �aríf pa Muarafá́́t da Yūḥanā́́
A Paştó version of the St. John�s Gospel by anonymous translator (Lahore: B.& F.B.S., 1937) pp. 157. Pashto d 32
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.a.1(1)
14163.a.1(5)
14163.aa.1
14163.aa.2
14163.aa.3.
14163.aa.4
14163.aa.5
14163.a.2.(3)
14163.a.4
14163.a.5.
14163.a.6.
14163.a.7.
14163.a.8
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
Or 9729
Or 71 b10
Or 71 cc4

انجيلِ مقدس په معرفت د مقدس لوقا
لومړی چاپ
ژباړونکی : نا مالوم
خپروونکی : بريټيش انډ فارن بايبل سوسايټي
د چاپ ځای : پېښور
د چاپ کال : ۱۹۰۱م
ټول مخونه : ۱۱۸
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.a.5.
دوهم چاپ
ژباړونکی : نا مالوم
خپروونکی : بريټيش انډ فارن بايبل سوسايټي
د چاپ ځای : لاهور
د چاپ کال : ۱۹۲۳م
ټول مخونه : ۱۱۸
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto d 20
موضوع : په دې کتاب کي، له يوناني ژبي څخه د انجيل د هغي برخي پښتو ترجمه راغلې ده، چي د حضرت عيسا ( ع) د يوه صحابي- لوقا( سېنټ لوک) له خوا روايت سوې ده .
په بريټيش کتابتون کي، د نورو مسيحي اثارو د پښتو ژباړو لپاره، د المارۍ دغه نخښي وګورئ :
14163.a.1(1)
14163.a.1(5)
14163.aa.1
14163.aa.2
14163.aa.3.
14163.aa.4
14163.aa.5
14163.a.2.(3)
14163.a.4
14163.a.6.
14163.a.7.
14163.a.8
په بريټيش کتابتون کي، د انجيل د يوې بشپړي خطي نسخې او ځينو نورو مسيحي خطي اثارو، د المارۍ نخښي :
Or 9729
Or 71 b10
Or 71 cc4

Inj́il-i-Muqadás pa muarafát da Muqadás Luqā
A Paştó translation of the St. Luke�s Gospel [reprinted of the version published by the Peşawar Mission, 1901] (Lahore: B.& F.B.S., 1923) pp. 118. Pashto d 20 &
14163.a.5.
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.a.1(1)
14163.a.1(5)
14163.aa.1
14163.aa.2
14163.aa.3.
14163.aa.4
14163.aa.5
14163.a.2.(3)
14163.a.4.
14163.a.6.
14163.a.7.
14163.a.8
For other Christian works rendered into Paştó, see the following shelfmarks in the British Library:
Or 9729
Or 71 b10
Or 71 cc4

انشأ قاضی
لیکوال/ مؤلف : قاضي ګُل احمد
خپروونکی : چهجو سينګهـ او کهړک سينګهـ
د چاپ ځای : لکشمي آرټ، راولپينډي
د چاپ کال : ۱۳۴۵هـ ق/ ۱۹۲۷م
ټول مخونه : ۲۴
موضوع : د بېلابېلو تجارتي، حقوقي او شخصي ليکونو د لکيني او اصولو په اړه ليکنه .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto f 44

In�ā-i-Qāzí
A concise guidebook for commercial, legal and personal letter writing by Qāzí Gwal/Gul Ahmad (Rāwalpindi: Čajó Singh & Kaŗák Singh, 1927) pp. 24. Pashto f 44

انګرېزي- پښتولُغتنامه
ليکوال/ مؤلف : ميرزا سيعد محمد پېښوری
خپروونکی : فرنټير ايکسچينج پريس
د چاپ ځای : راولپنډي
د چاپ کال : ۱۹۰۵م
ټول مخونه : ۵۱۰
موضوع : د انګرېزي - پښتو ټکو او جوملو دا کتاب، د پښتو ژبي د زده کړي د کښته او لوړي درجې ازموينو لپاره ليکل سوی دئ .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښي :
14163.f.5 & T 5669

An English-Paştó vocabulary
An English-Paştó vocabulary for lower and higher standard examinations in Paştó, by Mirzā Saíd Muhamád of Peşawár (Rawalpindi: Frontier Exchange Press, 1905) pp. 510. 14163.f.5 & T 5669

په بريټيش کتابتون کي، د پښتوټکو او اصطلاحاتو دنورو خطي او چاپي قاموسونو لپاره وګورئ :

د ډاکټر ب . ډورن پښتو-انګرېزي لغتنامه :
14163.e.10.(387-617)
د هـ . ج. راورټي انګرېزي - پښتو لغتنامه :
T 5794 & 12906 b.34(177-245)
د هـ . ج. راورټي پښتو- انګرېزي قاموس :
90/25718 DSC
د هـ . ج. راورټي پښتولارښود :
T 5803& W 64/ 0753 DSC
د هـ . و . بيلو پښتو- انګرېزي قاموس :
OIG 49.593
د نواب محبت خان د رياض المحبت ( پښتو ګرامر او قاموس، په پارسي) خطي نسخې :
I.O.MSS.P.2868-Foll.462
I.O.MSS.P.2869-Foll.447
B.M.Or.4490-Foll.724
B.M.Or.399-Foll.274
د حافظ رحمت خان بړېڅ کندهاري د زوی - الله يار خان د عجايب الغات ( هندي - پښتو- پښتو- عربي قاموس ) خطي نسخې :
B.M.Or.4491-Foll.223.
I.O.MSS.P.4511-Foll.166
For manuscripts and printed versions of some Paştó glossaries and lexicons, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.e.10 (387-617)
T 5794 & 12906 b.34(177-245)
90/25718 DSC, V 3953 & 2272.h.9.
T 5803
OIG 49.593
I.O.MSS.P.2868-Foll.462
I.O.MSS.P.2869-Foll.447
B.M.Or.4490
B.M.Or.4491-Foll.223.
I.O.MSS.P.4511-Foll.166

او مسلمانانو! زما خبري واروئ ( انګرېزي ژباړه)
شاعر : نا مالوم
غونډوونکی : حشمد عبدالله
خپروونکي : پېسن او کلارک ليمټيد
د چاپ ځای : نيويارک
د چاپ کال : ۱۹۲۸م
ټول مخونه : ۳
موضوع : دا د شمال د افغانانو د يوه شعر انګرېزي ژباړه ده، چي د �Lute and Scimitar � پر ( ۳۲- ۳۴) مخونو چاپ سوې ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto f 101

Listen to my word, O Moslems
The English translation of a poem by the northern Afğā́ns, Lute and Scimitar, Comp.& Ed. Achmed Abdullah (New York: Pason & Clark Ltd., 1928) pp. 32-34. Pashto f 101

د اوولسمي پېړۍ پښتو شاعري (په انګرېزي ژبه)
ټولوونکی او سموونکی : کتبرډ ايډورډ بيډلف
خپروونکي : سټيون آستين او زامن
د چاپ ځای : لندن
د چاپ کال : ۱۳۰۷هـ ق/ ۱۸۹۰م
ټول مخونه : ۲۳۵
موضوع : په دې کتاب کي د پښتو ژبي، ادب، او تاريخ په اړه تر يوې اوږدې او هر اړخيزي سريزي وروسته، په ( ۴۱) مخو کي د � Grammatical Introduction � تر سرليک لاندي د پښتو ګرامر، پښتو- انګرېزي لغتونو او پښتو- انګرېزي لنډو جوملو په باره کي مفصلي خبري سوي دي . ورپسې د خوشال خان خټک له ديوان څخه د ډېرو غزلو او ترجيع بندونو اصلي بڼه او انګرېزي ژباړي راغلي دي . کتاب په نسبتاً لويه ګچه، پر سپين ښه کاغذ او لوړ کيفيت چاپ سوی دئ .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.d.16
په بريټيش کتابتون کي، د خوشال خان خټک د کُلياتو د خطي او چاپي غورچاڼ د ځينو نورو بڼو لپاره، د المارۍ دغه نخښي وګورئ :
14163.e.8.(31-72)
14163.e.9.(329-360)
14163.e.5.(299-336)
14163.d.6.(142-248)
14163.d.16.
B.M.Or.4229-Foll.511
I.O.MSS. Pashto D.1-Foll.310
B.M.Or.4492-Foll.26

Afghan Poetry of the Seventeenth Century
Being selections from the poems of Xwa�ā́l Xā́n Xaţák, with English translations and grammatical introduction, Comp.& Ed. C.E. Biddulph (Hertford: Stephen Austin & Sons, 1890) pp. 235. 14163.d.16
For manuscripts and other printed versions of the selected poems from the Diwān of Xwa�āl Xā́n Xaţák, both Paştó and English, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.e.8.(31-72)
14163.e.9.(329-360)
14163.e.5.(299-336)
14163.d.6.(142-248)
14163.d.16.
B.M.Or.4229-Foll.511
I.O.MSS. Pashto D.1-Foll.310
B.M.Or.4492-Foll.26

ايا توره وهولو ته تېره سوې ده ؟ (انګرېزي ژباړه)
شاعر : نامالوم
غونډوونکی : حشمد عبدالله
خپروونکي: پېسن او کلارک ليمټيد
د چاپ ځای : نيويارک
د چاپ کال : ۱۹۲۸م
ټول مخونه : ۲
موضوع : د کوزي پښتونخوا د هغه حماسي شعر انګرېزي ژباړه، چي د �Lute and Scimitar � پر ( ۲۱- ۲۲) مخونو چاپ سوې ده.
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :

Pashto f 101

The Sword, Is it sharpened for the blow?
The English version of an heroic poem from the southern Afğā́ns, Lute and Scimitar, Comp.& Ed. Achmed Abdullah (New York: Pason & Clark Ltd., 1928) pp. 21-22. Pashto f 101

برايي، په چکر وتلئ وم ( انګرېزي ژباړه)
شاعر : محمد جي
غونډوونکی : حشمد عبدالله
خپروونکي : پېسن او کلارک ليمټيد
د چاپ ځای : نيويارک
د چاپ کال : ۱۹۲۸م
ټول مخونه : ۴
موضوع : دا د کښته پښتونخوا د پکلۍ د سيمي د اوسېدونکي مجذوب او صاحب حال ولسي شاعر د يوه شعر انګرېزي ژباړه ده، چي د �Lute and Scimitar � پر ( ۳۹- ۴۲) مخونو چاپ سوې ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto f 101

Last night I went for a stroll
The English translation of a poem by a pure-hearted mystic poet from the southern Afğā́́ns, Lute and Scimitar, Comp.& Ed. Achmed Abdullah (New York: Pason & Clark Ltd., 1928) pp. 39-42. Pashto f 101

بهارِ جانان، حصۀ اول
دا کتابګوټی، په حقيقت کي د هغه شعري غونډ لومړۍ برخه ده، چي دوهمه برخه يې د � ګُلزار محبوبان � په نامه ياديږي .
شاعران : د بېلابېلو ديوان لرونکو او ولسي شاعرانو د غزلو او بدلو مجموعه
ټولوونکي : محمد شريف جانان کاکړ کندهاری او عبدالله عيشي
خپروونکی : مولوي عبدالله جان کندهاری
د چاپ ځای : صابر اليکټريک پريس، لاهور
د چاپ کال : ۱۳۴۹/ ۱۳۵۰هـ ق
ټول مخونه : ۴۹
موضوع : په دې شعري مجموعه کي، زياتره د لوی کندهار د ديوان لرونکو او ولسي شاعرانو ( استاد حاجي ولي محمد مُخلص، ملا محمد کريم، ملا زاهد، کمال بابا، استاد برخوردار، شمس الدين، حاجي اختر کندهاري، امير، سعادت، حليم بابا، غلام صديق اخونزاده، استاد پُردل، ملا سليم بابا، ملا عبدالرحمان زمينداوري، ملا عبدالسلام بالاکرزي( په سلام بابا مشهور)، محمد ايوب، مــــــلا ميران اخون، عبدالله قديم، فيض الله قديم، ملا خواجه اخون، ملا محمد شريف جانان کاکړ کندهاري او محمد عيسا اخونزاده عبدالله عيشي) غوره سوي غزلي او بدلي راغلي دي، چي له موسيقۍ سره ويل کيږي . بايد يادونه وسي، چي پر پښتو برخي سربېره د کتاب پر ( ۳۶- ۴۹) مخو د عبدالله عيشي د پارسي غزلو او مخمسو يوه کوچنۍ مجموعه چاپ سوې ده، چي حمد او نعت هم پکښې دي .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
Pashto f 108/A
په بريټيش کتابتون کي، د دې شعري مجموعې د دوهمي برخي لپاره، د المارۍ دا نخښه وګورئ :
Pashto f 108/2


Bahār-i-Jānā́n, Hisá-i-Awál
Part I of the collection of selected Ğazáls and ballads of twenty three locally popopular poets, mainly of greater Kandahā́r, composed for singing with music, Comp.& Ed. by Muhamád �arif Jānā́n Kākáŗ Kandahārí and Abdulā́ Ai�í (Lahore: Maulawí Abdulā́ Jān Kandahārí, 1931) pp.74. Pashto f 108/A
For part II of this series entitled �Gulzār-i-Mahbubā́n�, see the following shelfmark in the British Library:
Pashto f 108/2

بهارِ ګُلزارِ افغانی المعروف به بهار نوروزی
لومړی چاپ
لومړي چاپ ته په لنډ ډول د � بهار نوروزی � نوم ورکول سوی دئ . په دې کتاب کي چاپ سوي غزلي د موسيقۍ د راګونو او سورونو له مخي را ټولي سوي دي؛ خو لوستل يې د موسيقۍ پر مينه والو سربېره، د پښتو د سپېڅلي ادب ټولو مينه والو ته په زړه پوري دئ .
شاعران : د بېلابېلو شاعرانو د غزلو غورچاڼ
غونډونکی : قاضي سيد احمد عفي عنه، چي په ښکلي نسخ او نستعليق بڼو يې د کتاب خطاطي هم کړې ده .
خپروونکی : ملا سيدانشاه
د چاپ ځای : مفيد عام مطبعه، لاهور
د چاپ کال : ۱۳۱۰هـ ق/ ۱۸۹۳م
ټول مخونه : ۱۲۸
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.d.4(8)
دوهم چاپ
خپروونکی : ملا سيدانشاه
د چاپ ځای : خادم الاسلام مطبعه، ډيلی
د چاپ کال : ۱۳۱۱هـ ق/ ۱۸۹۴م
ټول مخونه : ۱۲۸
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.d.4(2)
دريم چاپ
شاعران : د بېلابېلو شاعرانو د غزلو غورچاڼ
خپروونکی : چهجو سينګهـ
د چاپ ځای : تحفۀ هند مطبعه، ډيلی
د چاپ کال : نا مالوم . بريټيش کتابتون، دا چاپ په ۱۹۰۷م کال تر لاسه کړی دئ .
ټول مخونه : ۴۸
موضوع : په دې شعري غورچاڼ کي، زياتره د کښته پښتنو د دغو ديوان لرونکو او ولسي شاعرانو ( ملا نعمت الله، نوروز، محمد رفيق، محمد دين، غازي الدين، ميا رجب، توکل، عبدالعظيم، حميدګُل، سيد احمد، کوتک و نسوار، د نوښار شاپسند خان، ګُل احمد، عبدالرحمان، ميرا فقير، داراشاه، ملا مقصود، سيد مير، زين الدين، رحمت ، داد محمد، اکرم جان، نور الدين، شهنواز، مطيع الله، خدابخش، اسلم شاه او سعدالدين ) د کلام بولګې وړاندي سوي دي .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
VT 2696
په بريټيش کتابتون کي، د پښتو ادب د ځينو نورو غورچاڼو لپاره، د المارۍ دا نخښي و ګورئ :
14163.e.8.
14163.e.5.
14163.e.9.
14163.e.10
14163.d.6.
14163.d.16.
Pashto f 101
Pashto f 108/A
Pashto f 108/2
14003.b.7

Bahār-i-Gulzār-i-Afğāní Mārúf ba Bahā́r-i-Naurozí
A beautiful collection of the selected poems by 28 popular poets designed for singing with music, Com. & Ed. Qāzí Syed Ahmád Afí Anhú, three editions:
1st ed. (Lahore: Mulā́ Syedā́n �ā́, 1893) pp. 128. 14163. d.4(8)
2nd ed. (Delhi: Mulā́ Syedā́n �ā́, 1894) pp. 128. 14163. d.4(2)
3rd ed. (Delhi: Čajó Singh, n.d.) pp. 47. VT 2696
For different versions of other Paştó anthologies, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.e.8.
14163.e.5.
14163.e.9.
14163.e.10
14163.d.6.
14163.d.16.
Pashto f101
Pashto f 108/A
Pashto f 108/2
14003.b.7

د بېلابېلو تاريخي پېښو لنډيز
ليکوال/ مؤلف : محمد افضل خان خټک- د خوشال خان خټک لمسی
ژباړونکی : ټ . چ . پلاوډن
خپروونکی : نامالوم
د چاپ ځای : لاهور
د چاپ کال : ۱۸۷۵م
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.e.5.
موضوع : په دې کوچنۍ ضميمه کي، د افضل خان خټک له � تاريخ مرصع � څخه د پښتنو د ځينو قبيلو د تاريخي مهاجرتونو د څرنګوالي او په اوسنيیو سيمو کي، د خټکو د استوګني په اړه خبري سوي دي، چي ټ . چ . پلاوډن د � کليدِ افغانی � په انګرېزي ژباړه کي د ( ۲۰۸ او ۲۰۹)مخونو تر منځ ځای پر ځای کړې ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.e.5.


Precis of Different Histotric Events
An appendix containing an English version of the summarised account of the following historic events, by Afzal Xā́n Xaţák:
1. Pr�cis of the different events which led to the possession of different valleies and places.
2. Pr�cis of the migration of the Khattaks and their settlement in their present seats, Translation of the Kalid-i-Afghaní, Appendix IV without pagination. Inserted between pp. 208-209. 14163.e.5.

د پښتنخوا د شعر هار و بهار
لیکوال/ مؤلف : جېمز ډار ميسټټر
خپروونکی : د پاريس د ختيز پېژندني ټولنه
د چاپ ځای : پاريس
د چاپ کال :۱۳۰۳هـ ق/ ۱۸۸۸م
ټول مخونه : ۵۲۶
موضوع : د پښتو ادب دا په زړه پوري کتاب په دوو ( پښتو او فرانسوي) برخو کي کښل سوی دئ . پښتو برخه يې ( ۲۲۸) مخونه لري، چي په ( ۱۸۸۸م ) کال چاپ سوې ده؛ او د دغو ولسي شاعرانو( احمد، احمد ګل، ارسلا، اکبرشاه، امانت، امير، بهادر، برامد، برهان، بهرام، پاياب ډوډيالي، پير محمد، توکل ننګرهاري، جلال آبادي، د پلوسې دحميد ګل، د ترنګړۍ دحمید ګل ، دوستم، سوراج، سوګيا، سيداحمد، سيد کمال، شاه ګل، طالب ګل، ظريف خان پېښوري، عبدالغفار، عبدالله، عجم، علي جان، علي خان، عنوان الدين کاکاخېل، عيسا ګل اخونزاده، غازي الدين، غريبي، قاسم، کريم، ګل محمد ډوډيالي، مجيد شاه، محمد جي، محمد خان، محمد دين، محمد دین تېلي، محمود، مقصود ګل، ميا رجب، ميرا، مير افضل، نصير، نواب جان، نورالدين اخون، نورشالي، ياسين او ځینو نورو) د غزلو، چاربيتو او ميسرو بولګې يېد هغو له فرانسوي سرليکونو سره( په خوره وره بڼه ) وړاندي کړي دي . د پښتو ادب په دې غورچاڼ کي، را ټول سوي ارزښتناک او په زړه پوري اثار، پر خپل ادبي اوفرهنګي اهميت سربېره، زموږ د هيواد او خلګو په ژوندانه کي ډيري مهمي تاريخي، سياسي اواجتماعي پېښي هم په خورا ښه او خونده وره بڼه بيانوي . په حقيقت کي د کتاب هره غزله، چاربيته او ميسره د پښتنو د سپېڅلي او ساده ژوندانه دهري پېښي روښانه هينداره ده . لکه څنګه چي د کتاب ټولوونکي او سموونکي- جېمز ډارميسټټر هم اشاره کړې ده، په جګوغرو او پراخو ډاګو کي مېشتو پښتنو پخوا، د خپلو فرهنګي ارزښتونو د خپراوي او پرمختګ لپاره منظمي خپروني نه لرلې؛ خو د ولسي ادب بېلابېلو ډولونو، په تېره بيا سندرو، نارو او نکلونو د هغوي په ژوند کي د ورځپاڼو او مجلو ځای نيولئ ؤ . له دې امله، د پښتنو په ژوند کي ټولي مهمي پېښي له همدې لاري د خلګو په منځ کي خپرېدې . داسي ادبي ژانرونو، ډولونو او بڼو ته بايد په ريشتيا سره د ريښتني ولسي ادب نوم ورکړل سي؛ ځکه د ټولني بېلابېل حقايق يې د خلګو له منځه، د خلګو په ژبه، خلګو ته رسولي دي . د پښتو برخي په وروستييو مخو کي، د د دې ژبي ځيني متلونه هم را غونډ سوي دي، چي هغه هم پر خپل ځای د پښتني دود او دستور په پېژندګلوی کي، ډېر ګټور کار دئ .
فرانسوي برخه، چي په ( ۲۹۸) مخو کي ليکل سوې ده، د پښتو ژبي او ادب په اړه تر اړخيزو خبرو وروسته، په پښتو برخه کي د راغلو نظمونو فرانسوي ژباړه او شرحه وړاندي کوي، چي په ځينو برخو کي يې ارزښتمن لمن ليکونو هم وړاندي سوي دي .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14003.b.7
په بريټيش کتابتون کي، د پښتو ادب د ځينو نورو غورچاڼو لپاره، د المارۍ دا نخښي و ګورئ :
14163.e.5.
14163.e.8.
14163.e.10
14163.d.6.
14163.d.16.
Pashto f101
Pashto f 108/A
Pashto f 108/2
14163.d.4(8)
14163.d.4(2)
VT 2696

Da Paştúnxwā́ da �er Hā́́r wa Bahā́r
Being an important collection of the selected poems of numerous Afğā́n poets, reflecting significant aspects of Afğā́n history and culture to which is subjoined their annotated translation, in French, entitled �Chants populaires des Afghans recueillis par� Comp.& Ed. James Darmesteter (Paris: Association for Oriental Studies, 1880-1890) pp. 526. 14003.b.7
For other versions of Paştó anthologies, see the following shelfmarks in the British Library:
14163.e.8.
14163.e.9.
14163.e.5.
14163.d.6.
14163.d.16.
Pashto f 101

د پښتنو د شعر غورچاڼ ( انګرېزي ژباړه)
شاعران : د اتونوميالييو پښتو شاعرانو د شعرونو غورچاڼ
ټولوونکی او ژباړونکی : هـ . ج . راورټي
خپروونکی : ويليمز او نارګېټ
د چاپ ځای : لندن
د چاپ کال : ۱۸۶۲م
موضوع : په دې په زړه پوري مجموعه کي، په وار سره د ملا عبدالرحمان سربڼي ( رحمان بابا )، ميرزا خان انصاري � اورمړ �، عبدالحميد مومند ماشوخېل ( حميد بابا)، خوشال خان خټک، اشرف خان هجري، احمدشاه ابدالي ( احمدشاه بابا)، کاظم خان شيدا او خواجه محمد بنګښ له ديوانو څخه د ځينو چاڼ سوو غزلو انګرېزي ژباړه راغلې ده .
په بريټيش کتابتون کي د المارۍ نخښه :
14163.d.6.
په بريټش کتابتون کي، د پښتو غورچاڼو د نورو بڼو لپاره، د المارۍ دغه نخښي وګورئ :
14163.e.5.
14163.e.9.
14163.e.10
14163.d.16.
Pashto f101
Pashto f 108/A
Pashto f 108/2
14003.b.7