دمستحسن فی الشرع اومستقبح فی الشرح تحقیق

حضرت امام شافعی (رح) لیـــــــــکی
البدعة بدعتان بدعة خالفت کتاباً اوسنــته اواجمـــــــاعاً او اثرعن بعــــــــــــــــــــــــــــــض اصحاب رســولﷺ فهذه بدعـة ضلالة وبدعة لم تخــــــــالـف شیاء من ذالک فهــــــــذه قــد تکون حسنة لقول عــــمر(رض) نعـمة البدعة هذه) بدعت په دوه قسمه ده یوهغـــــه بدعت ده چی مخالف وی له کتـــــــاب اوسنت او اجماع اوله اثردبعضـی اصحابودی رسول نودابدعت ضـــــلاله ګمره یعنی بدبدعت ده اویوهغه بدعت ده چی لــه مختنیو شیانوله یو سره هم مخالف نه وی نودابدعت حسنه ده له جهته دقول دعمر(رض) نیک بدعت ده دغه .
مخالفــــت لکه څنګه چې په قول کی وی همدارنګه په فعل کی هم وی کوم کارچی نبی ﷺ نوی کړی اوخیرالقــــــرون هم تــرک کړی وی اولــه خیرالقرون نه وروسته څوک دثواب په نیت کوی هغه یقیناً بدعـــــــــــة ضلالة ده ځـــکه چې هغه دی کتاب اوسنته او اجـماع اوقیاس صحی مخالف ده اوکـــه کوم بدعة دیودلیل لاندی داخل وی هغه صحی ده چــــی کــــله ثــــواب هم پــــری ورکیژی اوکله صرف مباح وی د پورتنی تشریح نه معــلومه شوه چی بدعة حسنه دیته وايي چی کــوم دینــــی شرعی کارچی دنبیﷺ نه وروستـــه موجود شوی وی اوتریودی څلورو دلائــــلونـــه چی کتـــاب سنت اجماع اوقیاس ده لاندی وی نودابدعة حسنه ده اوپه بل عبارت بدعة لغویة ده کوم چې بدنده
غیرمزموم ده اوکوم شـی چی نبیﷺ نـــوی کــړی اوصــــحابه یی کراموهم نوی کړی همـدارنګه تـابعیـنواوتـبع تابعــــــینونوې کـړي اوڅـوک یی دثـواب په نیـت ترسـره کـړې دابدعة قبیحه اوسیئه ده په بل تعبیر بدعــــت شرعیه ده .
چې په هروخت کې مذموم (بـد)ده اونـاجائزده اوسره له دې چـــې په اوسنی زمانه کي که یــــو غـــیرمجتهدیوعــــمل کـــــوی اوبدعت حسنه یی بولې دا
هیڅکله قابل اعتبارنــده کوم چې په دې خبـره دفقهاووتصریحات موجود دی لکه چې لیـــــــــــــــــــــــــــکې
درنصاب الفقه مــې ارندهـــــــــر انچه بدعت حسـنه مجتـــــــــهـد ان قرارداده اندهـــــــمان صحح است واګرکسی دراین زمـــــانه چـیزی بدعـت حسنــه قراردهد خلاف اســـــــت زیراکــــــــــــه در مصطفی میــــــــــــــګویدکه کل بدعـــــــت ضـــــلالة فــی زمانــنا فتاوی جامــع الروایات والجنه ص ۶۰
په نصاب الفقه کی دي چې بدعت حسـنه هغه ده چې مجتهدینوورته بدعت حسنــه ویـــلی وی کــــه کوم شخص په اوســــنۍ زمـــــانـــــه کی یوشــــی بدعــــت حســـنه بــــولــــې نودادحق خــــلاف ده ځـــکه چې په مصطفی نــامی کتاب کی دی چی په دی زمانه کی هربدعت ګـــمرهه ده
اوهمدارنګه علامه شامی (رح)لیکی لاعبرة بقول غــــیرالفقهاءالـــذین هم المجتهیدین ج ۱ ص ۳۴۴ یعـــنی دی فقــــهاوونـــــه ماسـواء دبل چـــاخبره چی مجتهیدین نه وی قبوله نده مجددالف ثــــانی دبــــدعت حســــنه په تقسیم باندی ردکوی اوفرمایی چیزکه مردورباشدحــسن ازکــجاپیداکند-یوشی چې ردشې هغه به حسن دکوم ځای نه پیـداکړی مـــکتوبـات ص۷۲ حصه سـوم
لــه دې مکــمل تفصــیل نه معلومــه شــــوه چـــې اوسـنې زمانـه کې که څوک داسې عمل کوی چې صحابه کرامواوتابعینواوتبــع تابعیـــنونـوي کړي او بدعت حسنه یی بو لې دابلکل غلط ده چې په خیــرالقــــرون کـی اثراواصل موجـودنـــــه وی هـــــغه ټـــول بــــدعت ســـــیئه ده اوپـــه دی کتـــــاب کی چې څومره مسـائل بــــیانیږې اوبدعــــــــــت کــــوم یـو فعل اوعمل ته ویل کیـږې هـغه ټول بدعـت سیئه اوبدعت شرعیه دي چی پــه هـــروخت کی مذموم دی